ಕೇಂದ್ರದ ಅಕ್ಕಿ ದಾಸ್ತಾನು 37.48 ಮಿಲಿಯನ್ ಮೆಟ್ರಿಕ್ ಟನ್ ತಲುಪಿದೆ. ಇದು ಸೆಂಟ್ರಲ್ ಪೂಲ್ ಅಕ್ಕಿ ದಾಸ್ತಾನು ಕಳೆದ 20 ವರ್ಷಗಳಲ್ಲೇ ಗರಿಷ್ಠ ಮಟ್ಟವಾಗಿದ್ದು, ಇದು ಬಫರ್ನ ಮೂರು ಪಟ್ಟು ಹೆಚ್ಚಾಗಿದೆ.
ನವದೆಹಲಿ (ಜು.3): ಕೇಂದ್ರ ಸರ್ಕಾರದ ಅಕ್ಕಿ ದಾಸ್ತಾನು 37.48 ಮಿಲಿಯನ್ ಟನ್ (MT) ಗೆ ಏರಿಕೆಯಾಗಿದೆ. ಇದು ಕಳೆದ ಎರಡು ದಶಕಗಳಲ್ಲಿಯೇ ಅತ್ಯಧಿಕ ಮಟ್ಟವಾಗಿದ್ದು, ಜುಲೈ 1 ರ ವೇಳೆಗೆ ಅಕ್ಕಿನ ಬಫರ್ನ ಮೂರು ಪಟ್ಟು ಹೆಚ್ಚಾಗಿದೆ. ಉಚಿತ ಪಡಿತರ ಯೋಜನೆಗೆ ಅಕ್ಕಿ ನೀಡುವ ನಿಟ್ಟಿನಲ್ಲಿ ಹೆಚ್ಚಿನ ಸಂಗ್ರಹಣೆಯಿಂದಾಗಿ ಭಾರೀ ಪ್ರಮಾಣದಲ್ಲಿ ಅಕ್ಕಿ ದಾಸ್ತಾನು ಸಂಗ್ರಹವಾಗಿದೆ.
ಪ್ರಸ್ತುತ ಅಕ್ಕಿ ದಾಸ್ತಾನುಗಳಲ್ಲಿ ಗಿರಣಿಗಾರರಿಂದ ಇನ್ನೂ ಸ್ವೀಕರಿಸಬೇಕಾದ 19.89 ಮಿಲಿಯನ್ ಟನ್ ಧಾನ್ಯವನ್ನು ಹೊರತುಪಡಿಸಿದೆ. ಜುಲೈ 1 ಕ್ಕೆ ನಿಗದಿತ ಬಫರ್ 13.54 MT ಆಗಿದೆ.
ಪ್ರಸಕ್ತ ಋತುವಿನಲ್ಲಿ (2024-25), ಭಾರತೀಯ ಆಹಾರ ನಿಗಮ (ಎಫ್ಸಿಐ) ಮತ್ತು ರಾಜ್ಯ ಸಂಸ್ಥೆಗಳು ಅಕ್ಕಿ ಸಂಗ್ರಹಣೆ 53.11 ಮಿಲಿಯನ್ ಟನ್ (ಎಂಟಿ) ದಾಟಿದೆ, ಇದು ಹಿಂದಿನ ಋತುವಿನಲ್ಲಿ ಖರೀದಿಸಿದ 52.54 ಮೆಟ್ರಿಕ್ ಟನ್ಗಿಂತ ಸ್ವಲ್ಪ ಹೆಚ್ಚು. ಪ್ರಧಾನ ಮಂತ್ರಿ ಗರೀಬ್ ಕಲ್ಯಾಣ ಅನ್ನ ಯೋಜನೆ ಮತ್ತು ಇತರ ಕಲ್ಯಾಣ ಯೋಜನೆಗಳಿಗೆ ವಾರ್ಷಿಕವಾಗಿ ಸುಮಾರು 41 ಮೆಟ್ರಿಕ್ ಟನ್ ಧಾನ್ಯಗಳನ್ನು ಪೂರೈಸಲಾಗುತ್ತದೆ.
ಕಳೆದ ನಾಲ್ಕು ಋತುಗಳಲ್ಲಿ ಸರಾಸರಿ ಕನಿಷ್ಠ ಬೆಂಬಲ ಬೆಲೆ (MSP) ಖರೀದಿಯು 55 MT ಗಿಂತ ಹೆಚ್ಚಿರುವುದರಿಂದ, ವಾರ್ಷಿಕವಾಗಿ ಸುಮಾರು 10-12 MT ಹೆಚ್ಚುವರಿ ಅಕ್ಕಿ ದಾಸ್ತಾನು ಕೇಂದ್ರ ಸಂಗ್ರಹಕ್ಕೆ ಸೇರ್ಪಡೆಯಾಗುತ್ತಿದ್ದು, ಇದು ಹೆಚ್ಚಿನ ದಾಸ್ತಾನು ಮಟ್ಟಕ್ಕೆ ಕಾರಣವಾಗಿದೆ ಎಂದು ಅಧಿಕಾರಿಯೊಬ್ಬರು ತಿಳಿಸಿದ್ದಾರೆ.
ಅಕ್ಕಿ ದಾಸ್ತಾನು ಕಡಿಮೆ ಮಾಡದಿದ್ದರೆ, ಧಾನ್ಯಗಳ ಸಾಗಣೆ ವೆಚ್ಚವು ಸ್ಥಿರವಾಗಿ ಏರಿಕೆಯಾಗಬಹುದು ಮತ್ತು ಆಹಾರ ಸಬ್ಸಿಡಿ ವೆಚ್ಚದಲ್ಲಿ ಏರಿಕೆಗೆ ಕಾರಣವಾಗಬಹುದು ಎಂದು ಮೂಲಗಳು ತಿಳಿಸಿವೆ. ಇದಲ್ಲದೆ, ಅಕ್ಟೋಬರ್ 1 ರಿಂದ ಮುಂದಿನ ಋತುವಿನ ಭತ್ತದ ಬಿತ್ತನೆ ಆರಂಭವಾಗುವ ಮೊದಲೇ ಏಜೆನ್ಸಿಗಳು ಶೇಖರಣಾ ಸಮಸ್ಯೆ ಎದುರಿಸಬೇಕಾಗುತ್ತದೆ. 2025-26ನೇ ಸಾಲಿನ (ಅಕ್ಟೋಬರ್-ಸೆಪ್ಟೆಂಬರ್) ಭತ್ತ ಖರೀದಿ ಋತುವು ಅಕ್ಟೋಬರ್ 1 ರಿಂದ ಪ್ರಾರಂಭವಾಗುತ್ತದೆ.
ಎಫ್ಸಿಐ ಮತ್ತು ರಾಜ್ಯ ಸರ್ಕಾರಿ ಸ್ವಾಮ್ಯದ ಸಂಸ್ಥೆಗಳು ರೈತರಿಂದ ಕನಿಷ್ಠ ಬೆಂಬಲ ಬೆಲೆಗೆ (ಎಂಎಸ್ಪಿ) ಭತ್ತವನ್ನು ಖರೀದಿಸಿದ ನಂತರ, ಧಾನ್ಯವನ್ನು ಅಕ್ಕಿಯಾಗಿ ಪರಿವರ್ತಿಸಲು ಗಿರಣಿದಾರರಿಗೆ ಹಸ್ತಾಂತರಿಸಲಾಗುತ್ತದೆ.
“ಅಕ್ಟೋಬರ್ 1 ರಿಂದ ಖರೀದಿ ಪ್ರಾರಂಭವಾದ ನಂತರ ಮುಂದಿನ ಋತುವಿನಲ್ಲಿ ನಿಜವಾದ ಅಕ್ಕಿ ಆಗಮನವು ಡಿಸೆಂಬರ್ ವೇಳೆಗೆ ಪ್ರಾರಂಭವಾಗಲಿದೆ” ಎಂದು ಅಧಿಕಾರಿಯೊಬ್ಬರು ತಿಳಿಸಿದ್ದಾರೆ.
ಸರ್ಕಾರಕ್ಕೆ, ಪ್ರಸಕ್ತ ಹಣಕಾಸು ವರ್ಷದ ಆರಂಭದಲ್ಲಿ ಕನಿಷ್ಠ ಬೆಂಬಲ ಬೆಲೆ, ಸಂಗ್ರಹಣೆ, ಸಾಗಣೆ ಮತ್ತು ಇತರ ವೆಚ್ಚಗಳು ಸೇರಿದಂತೆ ಅಕ್ಕಿಯ ಆರ್ಥಿಕ ವೆಚ್ಚವನ್ನು ಕ್ವಿಂಟಲ್ಗೆ 4,173 ರೂ. ಎಂದು ಅಂದಾಜಿಸಲಾಗಿದೆ, ಇದು ಹೆಚ್ಚುವರಿ ಅಕ್ಕಿ ದಾಸ್ತಾನು ಇರುವುದರಿಂದ ಹೆಚ್ಚಳವಾಗಬಹುದು. ದಾಸ್ತಾನು ಕಡಿಮೆ ಮಾಡಲು, ಆಹಾರ ಸಚಿವಾಲಯವು ಕೇಂದ್ರ ಪೂಲ್ ಸ್ಟಾಕ್ನಿಂದ 2.8 MT ಅನ್ನು FY26 ರಲ್ಲಿ ಎಥೆನಾಲ್ ಉತ್ಪಾದನೆಗೆ ಡಿಸ್ಟಿಲರಿಗಳಿಗೆ 2250 ರೂ./ಕ್ವಿಂಟಲ್ ಸಬ್ಸಿಡಿ ದರದಲ್ಲಿ ಪೂರೈಸಲು ಹಂಚಿಕೆ ಮಾಡಿದೆ.
2025ನೇ ಹಣಕಾಸು ವರ್ಷದಲ್ಲಿ, ಎಫ್ಸಿಐ ರಾಜ್ಯದ ಸಮಾಜ ಕಲ್ಯಾಣ ಯೋಜನೆ (1.12 ಮೆಟ್ರಿಕ್ ಟನ್), ಮುಕ್ತ ಮಾರುಕಟ್ಟೆ ಮಾರಾಟ ಯೋಜನೆ (1.96 ಮೆಟ್ರಿಕ್ ಟನ್) ಮತ್ತು ಎಥೆನಾಲ್ ಉತ್ಪಾದನೆ (2.3 ಮೆಟ್ರಿಕ್ ಟನ್) ಗೆ 4.63 ಮೆಟ್ರಿಕ್ ಟನ್ ಅಕ್ಕಿಯನ್ನು ಹಂಚಿಕೆ ಮಾಡಿತ್ತು. 2023-24 ರಲ್ಲಿ, ಒಟ್ಟು 0.64 ಮೆಟ್ರಿಕ್ ಟನ್ ಅಕ್ಕಿಯನ್ನು ಬೃಹತ್ ಖರೀದಿದಾರರಿಗೆ 2900 ರೂ./ಕ್ವಿಂಟಲ್ ದರದಲ್ಲಿ ಒಎಂಎಸ್ಎಸ್ ಮೂಲಕ ಸಾಗಿಸಲಾಗಿದ್ದು, ಈ ಪೈಕಿ ಕೇವಲ 0.19 ಮೆಟ್ರಿಕ್ ಟನ್ ಅಕ್ಕಿಯನ್ನು ಮಾತ್ರ ಸಾಗಿಸಲಾಗಿದೆ.
ಕಳೆದ ಎರಡು ವರ್ಷಗಳಿಂದ ಸಬ್ಸಿಡಿ ದರದಲ್ಲಿ ಬೃಹತ್ ಖರೀದಿದಾರರಿಗೆ ಅಕ್ಕಿ ನೀಡುವ ಮುಕ್ತ ಮಾರುಕಟ್ಟೆ ಮಾರಾಟ ಯೋಜನೆಗೆ (ಒಎಂಎಸ್ಎಸ್) ನೀರಸ ಪ್ರತಿಕ್ರಿಯೆ ವ್ಯಕ್ತವಾಗಿರುವುದರಿಂದ ಅಕ್ಕಿ ದಾಸ್ತಾನು ಹೆಚ್ಚುತ್ತಿದೆ. ಆದರೆ, ನಿಗಮವು 35.57 MT ಗೋಧಿಯನ್ನು ಹೊಂದಿದೆ, ಇದು 27.58 MT ಬಫರ್ಗೆ ವಿರುದ್ಧವಾಗಿದೆ.
ಸರ್ಕಾರವು FY25 ರಲ್ಲಿ ಆಹಾರ ಸಬ್ಸಿಡಿಯನ್ನು 2.03 ಲಕ್ಷ ಕೋಟಿ ರೂ. ಎಂದು ಅಂದಾಜಿಸಿದೆ. ಪ್ರಧಾನಮಂತ್ರಿ ಗರೀಬ್ ಕಲ್ಯಾಣ್ ಯೋಜನೆ ಅಡಿಯಲ್ಲಿ, ಪ್ರಸ್ತುತ 809 ಮಿಲಿಯನ್ ಜನರಿಗೆ ತಿಂಗಳಿಗೆ 5 ಕೆಜಿ ನಿರ್ದಿಷ್ಟ ಧಾನ್ಯಗಳನ್ನು ಉಚಿತವಾಗಿ ನೀಡಲಾಗುತ್ತಿದೆ. ಉಚಿತ ಪಡಿತರ ಯೋಜನೆಯನ್ನು 2028 ರ ಅಂತ್ಯದವರೆಗೆ ವಿಸ್ತರಿಸಲಾಗುತ್ತಿದ್ದು, ಇದು ಬೊಕ್ಕಸಕ್ಕೆ 11.8 ಟ್ರಿಲಿಯನ್ ರೂ.ಗಳಷ್ಟು ವೆಚ್ಚವಾಗಲಿದೆ.